In deze blogpost komen de kenmerken van ADHD aan bod. Jij hebt vast ook te maken met een aantal van deze kenmerken: het is lastig om te plannen, je komt regelmatig te laat, het starten en afmaken van taken is moeilijk, je denkt heel veel of je voelt heel veel, je bent snel afgeleid, je hebt last van uitstelgedrag, je doet meerdere dingen tegelijk, er is niet alleen chaos in je hoofd maar ook om je heen etc.
Hoe komt dat nou?
Dat kom omdat je executieve functies (leg ik hieronder uit) niet zo goed werken. De hersenen van mensen met ADHD hebben namelijk een subtiel afwijkende structuur en een aantal hersengebieden werken anders. Het hersendeel waar de executieve functies geregeld worden, heet de prefrontale cortex. En die is bij mensen met ADHD wat kleiner dan bij andere mensen. Er is ook minder activiteit in de prefrontale cortex bij mensen met ADHD.
In Jip en Janneke taal: Je machinekamer (hersenen) zijn kleiner en minder goed geölied (de doorbloeding is slechter). Hierdoor heb je meer prikkels nodig om goed te functioneren. Als je iets heel leuk vindt of je moet iets écht af hebben, lukt het vaak wél, omdat je hersenen dan wel genoeg prikkels krijgen. Sterker nog: dan loopt het vaak als een trein en kun je soms zelf hyperfocussen. Één van de positieve kenmerken van ADHD.
Executieve functies
ADHD heeft dus te maken met het minder functioneren van de executieve functies. Deze functies helpen ons bij het focussen van je aandacht, het beheersen van emoties, het vaststellen van prioriteiten, timemanagement, plannen, organiseren en het verbeteren van het geheugen. Executieve functies zijn verantwoordelijk voor de problemen waar mensen met ADHD mee worstelen. ADHD is dus meer dan alleen gebrek aan concentratie of te veel hyperactiviteit. Want ADHD beïnvloedt ook de manier waarop je informatie verwerkt. En daarmee ook de manier waarop je probeert te voldoen aan de eisen die het leven aan je stelt.
Wat regelen je executieve functies?
1. Werkgeheugen: het RAM-geheugen van de hersenen (herinneren wat er is gebeurd en dit koppelen aan herinneringen en toekomst);
2. Tijdsbesef: is het nu al weer één uur?;
3. Onthouden om te onthouden (het is lastig om op het juiste moment aan iets te denken);
4. Emotieregulatie (mensen met ADHD voelen hun emoties vaak sterker);
5. Zelfactivatie (starten en afmaken van een taak);
6. Reflectief leren en anticipatie: gebruikmaken van het verleden en de toekomst om het heden te sturen.
ADHD kenmerken in de praktijk
In de praktijk krijg ik te vaak te horen dat cliënten geen uitleg gekregen hebben over de kenmerken van ADHD. Ik vind het enorm belangrijk om te weten dat veel dingen waar je tegen aan loopt geen onwil is of gebrek aan discipline of wat dan ook. Het is geen onwil, maar onvermogen! In mijn volgende blogposts leg ik per boven genoemde executieve functies uit wat de problemen kunnen zijn en ik geef direct tips die je toe kunt passen. Want het goede nieuws is dat je je executieve functies kunt trainen : )
Wat is herkenbaar voor jou?
Nieuwsgierig geworden? Blijf me volgen!
Heb je een vraag aan Arda? Klik dan hier! Wil je reageren op deze blogpost. Dit kan onderaan de pagina.
